Leden van de Ruwbladigenfamilie die gekenmerkt wordt door inderdaad meestal behaarde stengels, bladeren en kelk, tot een kroonbuis vergroeide bloemkronen en een schichtbloeiwijze.
Bloei
Eind april komen de eerste lichtblauwe bloemen. Er is bloei tot in juli.
Leefplek
Droge akkers en vochtige moerassige groeiplaatsen. Maar ook langs wegen en sloten, in bos en duin. Ook gekweekt en verwilderd.
Er zijn diverse soorten Vergeetmijnietjes die zich aan groeiplekken hebben aangepast. De Akker-, Moeras-, Zomp- en Bos-vormen hebben op de groeiplek betrekking. Verder is er nog een onderscheid naar: Stijf-, Ruw- en Veelkleurig Vergeetmijnietje.
Areaal
Gematigde noordelijke zone.
Naam
Met de naamgeving is het wat moeilijk. Zowel in de Nederlandse als in de wetenschappelijke. In ieder geval is de naam “Vergeetmijnietje” in diverse talen in gebruik en stamt vermoedelijk uit legendes.
De naam “Myosotis” hangt samen met het Griekse “muos” voor “muis” en “otis” voor “van het oor”. Daarmee wordt duidelijk dat de plant aanvankelijk “muizenoor” genoemd werd vanwege de harige lange bladeren. En “arvensis” is “van de akker” terwijl “palustris” zoals bij vele andere planten “uit het moeras” betekent zoals ook “sylvatica” hoort bij “uit het bos”. Het “scorpioides” heeft betrekking op de vorm van de schichtbloeiwijze “als een schorpioen”.
Kenmerk
De meeste soorten zijn éénjarig maar soms overwinteraars in de vorm van een wortelrozet. Aan de uitgroeiende weinig vertakte stengels zitten verspreid enkele lang-ovale bladeren. De hoogte van de planten varieert naar de soort.
Een vierdelige splitvrucht komt voort uit een hemelsblauw trompetvormig bloempje dat in een harige enigermate ingesneden kelk steekt. Er zijn vijf kroonslippen en vijf niet daarbuiten uitstekende meeldraden. Afgeplatte eivormige donkere nootjes.
De bloemen groeien in de vorm van een opgerolde schicht die zich tijdens de bloei uitstrekt zodat de open bloemen bovenop komen. Vaak verkleuren de bloemknoppen bij het openen van groen, geel en roze naar blauw.
Het Bosvergeetmijnietje komt veel als kweekvorm in tuinen voor en is dan soms wit of roze. De bloemen (5-10 mm) zijn hier het grootste en die van het Stijf Vergeetmijnietje (tot 2 mm), Ruw Vergeetmijnietje (tot 5 mm) en het Akkervergeetmijnietje (tot 6 mm) zijn de kleinste.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen