dn nieuwe hof kop 202310

Deens lepelblad – Cochlearia danica; Engels lepelblad – Cochlearia anglica; Echt lepelblad – Cochlearia officinalis; Zinklepelblad – Cochlearia pyrenaica

Het geslacht Cochlearia behoort tot de uitgebreide Kruisbloemfamilie. Een bijzonder lid van de familie is het Zinklepelblad dat alleen in het dal van de Geul voorkomt als gevolg van vroegere verontreiniging van het water door zinkertswinning bovenstrooms (Kelmis).

Deens lepelblad - Cochlearia danica 4op3

Bloei

Ongeveer van april tot juli zijn er wel Lepelbladen in bloei te vinden. Als winterannuel kan Deens Lepelblad vroeger zijn. De andere zijn tweejarig.

Leefplek

Stranden, zeeduinen, brakke kwelders en geestgronden zijn van oudsher geliefd. Maar ook wegbermen waar in de winter het strooizout belandt (“Pekeladventief”). Ook op oude muren en spoorwegemplacementen.

Areaal

Langs de kusten van de Atlantische Oceaan, Noordzee en ook de Oostzee in de zilte zone voorkomend.

Naam

“Cochlearia” is afgeleid van het Latijnse woord “cochlear” voor lepel en betekent dus zoveel als “lepelachtig”.
De toevoegingen “danica” en “anglica” zijn duidelijk gezien de herkomst. En “officinalis” is dus de gewone soort die al van oudsher in de apotheek gebruikt werd. Dankzij een goed vitamine-C gehalte kon de scheurbuik onder schepelingen er mee bestreden worden. De “pyrenaica” vorm komt uit de Pyreneeën.

Kenmerk

Veel onderscheid is er niet tussen de drie soorten en kruisingen komen gemakkelijk voor. Alle soorten hebben een wortelrozet en daarop vrij lang gesteelde bladeren.
Het Deens Lepelblad heeft spiesvormig gesteeld blad en is vrij klein (tot 20 cm). Het Engels Lepelblad (Waddengebied) heeft minder driehoekig blad en dat is wat getand. Het Echt Lepelblad heeft min of meer dikvlezig vijfhoekig tot niervormig blad. Alle soorten hebben ook zittend blad bovenaan de stengels. De laatste twee soorten zijn veel groter (tot 40 cm).
Bij alle zijn de witte kruisbloemen maar klein, vooral wit en soms wat lila. Ze zitten vooral bij het begin van de bloei dicht bijeen op de top van de stengels. De vrucht is een vrij bol gesteeld hauwtje met een middennerf. Bij het Zinklepelblad is de hauw meer ovaal van vorm.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen