De Valeriaanfamilie omvat Valeriaan, Veldsla (Valerianella) en Rode Spoorbloem (Centranthus).

Bloei

In juni komen de bloemen.

Leefplek

Vooral aan water met rietkragen en op vochtige plekken. Ruige blauwgras weilanden. Moerasvegetatie. Griendbossen vooral na kap.

Areaal

M. Europa en gematigd noordelijk halfrond.

Naam

De naam is ontleend aan de plaats Valeria. Mogelijk dat hier in de oudheid een kweekcentrum van de medicinale plant bestond. Het “officinalis” oftewel “uit de apotheek” benadrukt het gebruik. Wortelextracten worden ook nu nog als rustgever gebruikt. Het “dioica” duidt aan dat de Kleine plant “tweehuizig” is, anders dan de Echte.

Kenmerk

Forse tot hoge éénjarige of meest overblijvende alleen bovenaan vertakte planten. De sterk samengestelde bladeren (9-20 deelblaadjes net niet tegenover elkaar staand) zijn tegenoverstaand. Het blad van de Kleine Valeriaan is uit veel minder deelblaadjes samengesteld met een eindstandige lepelvorm.
De plant (vooral de wortel) verspreidt een duidelijke geur. De bloemen leveren veel nectar aan diverse consumenten.
De dichte bloemtrossen, vaak getweeën aan de stengeltop, bevatten vele trechtervormige vijfslippige bloempjes met drie meeldraden. Aan de voet van de kroonbuis is er vaak een spoorachtige uitstulping. Meest roze of wit.
In het onderstandig driekleppig vruchtbeginsel wordt 1 nootje met een haarkroon gevormd.

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen