dn nieuwe hof kop 202310

Grote muur (=Grootbloemmuur) – Stellaria holostea

De Sterrenmuurfamilie – tegenwoordig vanwege de gevorkte bijscherm bloeiwijze ondergebracht in de Anjerfamilie – omvat een aantal geslachten waarvan Sterrenmuur er één is en daarbinnen de soort Grootbloemmuur (Grootbloemige Muur). Nauw verwant zijn nog de Grasmuur (Stellaria graminea) en de Zeegroene Muur (Stellaria palustris).

Grote muur - Stellaria holostea 4op3

Bloei

In april siert deze plant met opvallende witte sterren de bosbodem.

Leefplek

Loofbossen en daar vooral de bosrand en ook hakhout met een gerijpte humusrijke bodem zijn ideale groeiplaatsen. Ook lemige rivierduinen en beekranden. Niet te droog dus en niet te nat.

Areaal

Europa en W. Azië.

Naam

Het woord “Muur” is mogelijk afkomstig van het Vlaamse “muer”, ook wel als “meur” geschreven. De Franse benaming “mouron” kan daaraan ten grondslag liggen. Dan nog is de herkomst onbekend. De Latijnse term “Stellaria” hangt samen met de “sterachtige” bloem. Uit het Griekse “hol-osteon” voor “heel-been” komt het verlatijnste “holostea” om aan te geven dat de stengel zich telkens weer opricht na omknikken.

Kenmerk

De overblijvende planten kruipen voort en wortelen op de knopen. Zo worden grote plekken met Grootbloemmuur in het bos gevormd. De smalle ongesteelde donkergroene bladeren lopen uit in een lange punt en groeien rechtstreeks aan de vooral onderaan vierkante ruwe stengels. Ze zijn kruiswijs tegenoverstaand.
De vijf opvallende witte kroonbladen bij de Grote Muur zijn half ingesneden en vormen een forse sterbloem (tot 3 cm). Ze staan in twee-armige bijschermen en hebben slechts kleine kelkblaadjes die als een mini-ster tussen de kroonbladen staan. De stamper heeft 3 stijlen. Er zijn twee kransen van meeldraden.
Grasmuur en Zeegroene Muur hebben veel gelijkenis. De bloei begint later. Ze zijn meest rechtop en weinig vertakt. De grasgroene stengel van de Grasmuur is licht ruw aanvoelend. In de talrijke wat kleinere bloemen zijn kelk en kroon even lang. Bermen en zomen zijn de groeiplekken evenals extensief beheerd grasland (vandaar “Stellaria graminea”). De stengel van de Zeegroene Muur is onbehaard en door een bedekkend waslaagje zeegroen gekleurd. De weinige bloemen hebben dieper ingesneden kroonbladen. Laagveen (vandaar: “Stellaria palustris”) en beekdalen zijn hier de groeiplekken.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen