De van oorsprong uitheemse Hemelboom is deel van de Simaroubaceae familie en is afkomstig uit N. China en Taiwan. Er bestaat ook een variant op de Molukken.
Bloei
De bloei vindt in de maand juli plaats. De boom is vrijwel altijd tweehuizig. De Hemelboom behoort tot de drachtplanten.
Leefplek
Omstreeks 1740 zond Jezuitenpater d’Incarville vanuit China zaden van de Hemelboom naar een kloosterbroeder in Frankrijk. Zo kwam de Ailanthus altissima (=”tot in de hemel reikende – zeer hoog”) rond 1751 in botanische tuinen terecht en later in park, tuin en laan. Zo ook in N. Amerika (vanaf 1784) en in AustraliĆ«. Verdraagt luchtvervuiling. Groeit graag op stenige plaatsen.
Areaal
Europa en N. Amerika. In Australiƫ zelfs tot pest geworden door wortelschot. Verspreid vanwege uiterlijk en geneeskracht.
Naam
De naam “Hemelboom” komt overeen met de Chinese benaming (=”tot de hemel reikend”) en met “Ailanthus”. Dat zou afgeleid zijn van het Molukse “alianto” (=”tot de hemel reikend”) + het Griekse “anthos” dat “bloem” betekent.
Daarnaast is er dan nog de soortnaam “altissima” die “zeer hoog” betekent.
Kenmerk
Middelhoge bomen zijn mogelijk maar niet tot in de hemel reikend. Eerst penwortel en later horizontale. Daarop veel hardnekkig wortelschot. Gladde bruine of grijze schors met witte kantige lengtestrepen. De forse (10-100 cm) bladeren zijn samengesteld en hebben een groene of rode gladde steel met brede voet. Ze dragen 10-40 paar lange lancetvormige deelblaadjes met spitse top en een kort steeltje en eindigen meestal in een eindblaadje. Het blad valt in zijn geheel af en laat een hoefijzervormig litteken na.
De gescheiden bloei begint pas in juli met een pluim te vormen. Deze kan bestaan uit roomkleurige bloemen van 10 kelk- en 10 kroonblaadjes met 3-5 vruchtbladen of alleen uit meeldraden bij de manlijke boom. Er worden vleugelvruchten gevormd met gedraaide punt en een verdikking in het midden waarin een zaad ligt. Deze in trossen hangende vruchten verkleuren in september fraai geel en rood.
Vooral de manlijke bloeiwijze stinkt, evenals gekneusd blad. Vandaar de oude Chinese naam “Chouchun” dat “Stinkboom” betekent.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen