Tot het geslacht Centaurie binnen de Composietenfamilie wordt ook het (Gewoon) Knoopkruid gerekend.
Bloei
In juli is de bloei van deze stralende purperen bloemen volop gaande.
Leefplek
Wegbermen en taluds in zandige streken zijn geliefde groeiplaatsen. De plant heeft een diep reikend vertakt wortelstelsel en kan zo tegen droogte. De ouderwetse hooilanden moeten als het stamland gezien worden.
Er zijn door bastaardering veel varianten ontstaan hetgeen in de chromosomen aantallen terug te vinden is. Een variant is het Zwart Knoopkruid (Centaurea nigra).
Areaal
Europa.
Naam
De gelijkenis van de geschubde knoppen en het vruchtbeginsel met vroegere jasknopen heeft tot de naam “Knoopkruid” geleid. Het “jacea” is afkomstig van “aanliggend” en dat slaat op de omwindselblaadjes.
Blijft over de herkomst van “Centaurea”. Mogelijk houdt dit verband met de half man, half paard wezens die in de Griekse mythologie voorkwamen. De centaur Chiron gebruikte de plant al als een wondgeneeskruid. Een andere mogelijkheid is te vinden in het Latijnse “centum” dat “honderd” betekent en “aureum” dat voor “goud” staat.
Kenmerk
Niet altijd zijn de bloemhoofdjes van het Knoopkruid stralend. De grof geschubde knoppen zijn bruingroen.
De onregelmatig vertakte stengels zijn taai en moeilijk breekbaar en dragen de rood-paarse bloemhoofdjes aan het einde. Het langwerpige smalle blad onderaan de plant is vaak diep getand en zittend om de ruwe stengels. De rechtop staande plant komt lang boven het gras uit.
Uitlopers aan de basis vormen een rozet en na verbreken van de verbinding worden dat nieuwe planten.
Verwant zijn het Zwart Knoopkruid (Centaurea nigra) met zeer donkere harige omwindsels en de Grote Centaurie (Centaurea scabiosa) die veel grover is uitgevoerd en geveerde bladeren heeft. De randbloemen van de Grote zijn opvallend groot.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen