dn nieuwe hof kop 202310

Kruipend zenegroen – Ajuga reptans

Een inderdaad met lange wortelende stengels voortkruipend lid van de Lipbloemenfamilie.

Kruipend zenegroen - Ajuga reptans 3op4Bloei

Eind april komen de rechtop staande bloemstengels hun heldere wat paarsblauwe bloemen vertonen. Bloeit het hele voorjaar. De zomer door zijn de bloemen wel te vinden. Ook als stinzenplant en dan vaak bont- en bruinbladig aanwezig.

Leefplek

Vochtige grazige bosranden en ook parken en landgoederen en nog andere schaduwrijke plekken zijn geschikt voor deze plant. Evenzo drassige hooilanden en lemige zandgronden.

Areaal

Europa behalve het verre noorden.

Naam

Natuurlijk is “Kruipend” bij deze plant begrijpelijk gezien de wijze waarop de plant zich met lange uitlopers over de bodem uitbreidt. En daarmee is dan ook het Latijnse deel “reptans” verklaard dat exact hetzelfde inhoudt.
Moeilijker is het om het “Zenegroen” te verduidelijken waarbij gedacht wordt aan een verschrijving van “semper-virens” dat “altijd-groen” betekent en dat ook blijkt uit de langdurigheid van het groen-zijn van de plant. De herkomst van het al in 40 n.C. in gebruik zijnde Latijnse “Ajuga” is niet eenvoudig te verklaren.

Kruipend zenegroen - Ajuga reptans tekeningKenmerk

Helder blauwe lipbloemen met een violette toon steken in kransen uit tussen vaak kruislings staande stengelbladeren in aren vereend. De bladeren in deze schijnaar dienen als een afdakje boven de bloemen ter bescherming van de uitstekende meeldraden. De bovenlip van de bloem is heel kort. De onderlip is groot en de zijlippen zijn vrij klein. Er zijn ook witte en roze exemplaren.
De nootjes hebben een mierenbroodje als aanhangsel zodat de mieren dus als hulp bij de zaadverspreiding kunnen fungeren. In rotsachtige en kalkrijke gebieden zijn er ook grovere piramidevormige varianten. Ook is er een geelbloeiende eenjarige akkervariant.
De vierkante rood aangelopen stengels zijn aan twee zijden wat behaard. De lepelvormige bladen van de lage planten zijn licht gegolfd en elliptisch van vorm. Dikwijls vertonen ze een lichte bronskleur zweem.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen