Het sierlijke Sint Janskruid behoort tot de Hertshooifamilie samen met nog diverse andere overblijvende familieleden.

Bloei

De forse plant begint zijn bloei rond de naamdag van Sint Jan (24 juni), de dag van de Zomer-zonnewende. De andere zijn iets later.

Leefplek

Het St. Janskruid is een echte massale bewoner van schrale bermen waar dan ook. Aan de slootkant is het Gevleugeld Hertshooi meer te vinden. Kantig Hertshooi staat graag op iets vochtige leemhoudende plaatsen en vormt zo een tussenvorm tussen de andere twee. Het zijn dus echte zoomplanten. Alle vormen uitlopers en wortelknoppen.

Areaal

Europa en kosmopoliet.

Naam

Bij doorvallend licht blijken alleen de bladeren van het St. Janskruid doorschijnende puntjes te vertonen. Ze lijken geperforeerd (“perforatum”). Ze hebben aan de randen oliehoudende klieren. Ook elders heeft de plant klieren.
De “Hypericum” bevat de giftige stof “hypericine”. Deze veroorzaakt bij aanraking een overgevoeligheid voor licht. Al de Griekse herders kwamen deze gevaarlijke plant tegen en wel “onder de heide” en noemden hem daarom “hupo-ereikè”.
Onze benaming “Hertshooi” komt voort uit “hard hooi” en dat wordt duidelijk vanwege de harde stengels.
De vier vleugels zijn benoemd in “tetra-pterum”. De toevoeging “maculatum” betreft de “gevlekte” aanwezigheid van zwarte vlekjes en strepen.

Kenmerk

Knijpen in de bloemknop van het Sint Janskruid resulteert in het vrijkomen van een paarsrode oliehoudende kleurstof. Volgens de legende zou dit het bloed van Johannes de Doper zijn. De goudgele vijftallige bloemen zijn 1,5 cm in doorsnee en dragen in het centrum een toef meeldraden. De bloemen vormen een losse tuil. Vaak hebben de bloembladen donkere strepen en punten. Dit alles geldt ook voor het Kantig Hertshooi. De bloemen van het Gevleugeld Hertshooi zijn veel kleiner.
De langwerpige lijnvormige bladeren staan tegenover elkaar aan de vertakte gladde stengels. Ze zijn talrijk, glad, gaaf van rand en voelen wat vettig aan. De bladeren van de Kantige vorm zijn groter en minder talrijk. De harde bijna houtige stengels dragen twee verstevigende lijsten. Dat in tegenstelling tot het aan slootkanten voorkomend Gevleugeld Hertshooi waarbij vier lijsten duidelijke vleugels vormen. Het Kantig Hertshooi heeft vier slechts lage vleugels.

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen