dn nieuwe hof kop 202310

Tuinbingelkruid – Mercurialis annua; Bosbingelkruid – Mercurialis perennis

Het tweehuizige Tuinbingelkruid en het Bosbingelkruid zijn vertegenwoordigers van de Wolfsmelkfamilie.

Bosbingelkruid - Mercurialis perennis 4op3

Bloei

De onopvallende bloei van het Tuinbingelkruid begint in juni en gaat lang door. De overblijvende Bosvorm kan al in april bloeien.

Leefplek

Zoals de naam zegt zijn tuinen, bouwlandranden, heggen en moestuinen de voornaamste open en vochtige voedselrijke groeiplaatsen. Ook langs muren en op storthopen. De bossen in Z. Limburg herbergen de overjarige soort.
De giftigheid verdwijnt na koken voor het gebruik als groente.

Areaal

Europa, vanuit het Middellandse Zeegebied als geneeskruid verspreid.

Naam

De groeiplaats is wel de tuin voor deze “éénjarige” (=”annua”) vorm van de Bingelkruiden. Er is ook een “overblijvende” soort (Latijn “perennis”) in de beschutting van het vochtige Z. Limburgse hellingbos (“Bosbingelkruid”).
De herkomst van “bingel” is mogelijk te vinden in een verkleinvorm van woorden als “bink” en “bonk”. Dat betekent hier dan niet “kleine knol” maar verwijst naar de vruchtvorm. De typische tweeling-vruchten dus.
De Romeinse god Mercurius (bij de Grieken Hermes) was de bode der goden en tevens god van de handel. Daarbij bracht hij de mensen geneeskrachtige kruiden. Twee gedaanten van deze kwikzilverachtige veranderlijke godheid net als de twee gedaanten van het bingelkruid.

Tuinbingelkruid - Mercurialis annua tekeningKenmerk

Deze lage tot middelhoge planten met vierkantige onderaan vertakte stengels dragen tegenoverstaande elliptische dunne lichtgroene bladeren. In de oksels staan de bloemstengels. Er is waterig niet-melkig sap.
De planten zijn tweehuizig. Er zijn planten met langgesteelde aren vol meeldraadbloemen. Er is windbestuiving. Bij rijpheid worden de bloemen net als bij de grote brandnetel weggeschoten. Ze geven een wolk stuifmeel af.
Andere planten dragen kortgesteelde onopvallende vrouwelijke stamperbloemen in groepjes in de bladoksels. Er is slechts een groenig 3-bladig bloemdek. Het vruchtbeginsel is tweedelig net als de stijl. De vruchtdoos springt bij rijpheid open en slingert de zaden in het rond.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen