dn nieuwe hof kop 202310

Uitstaande melde – Atriplex patula; Spiesmelde – Atriplex prostata; Gesteelde spiesmelde – Atriplex longipes

De verschillende Melde soorten behoren tot de Ganzenvoetfamilie. Ze zijn moeilijk te onderscheiden van het geslacht Ganzenvoet.

Uitstaande melde - Atriplex patula 4op3

Bloei

Deze eenjarige zomerbloeiers beginnen in juli met de bloei.

Leefplek

Op ruderale terreinen, akkers, tuinen en afval groeit de Uitstaande Melde. De Spiesmelde komt meest aan de kust voor maar ook wel in het binnenland. Veel andere Melde soorten komen alleen aan de zeekant voor zoals de Gesteelde Spiesmelde op vluchtheuvels in kwelders.

Areaal

Europa en Azië. Cultuurvolgers over de hele aarde. “Tuinmelde” werd vroeger als groente gegeten en heette lang in de volksmond “spinazie der armen”.

Naam

De naam “Melde” is wel ontstaan als gevolg van de grijze beharing, als met “meel” bestoven. Het “Uitstaande” heeft te maken met de inderdaad opzij uitstaande vertakkingen. De bladvorm is verantwoordelijk voor “Spies”.
De neerhangende (“prostrata”) stengels en de uitgespreide (“patula”) bladeren zorgden voor de toevoegingen. Daarnaast is “longipes” letterlijk vertaald “langvoet” dankzij de extra lange bladsteel.
De herkomst van “atriplex” is onduidelijk. Het kan verband houden met het “atrium”, de open binnenplaats van de Romeinse woningen waar Melde wel groeide.

Spiesmelde - Atriplex prostata tekeningKenmerk

De ruitvormige in het begin van de groei als met meel bestoven bladeren zijn naar boven toe kleiner en slanker.
Onderscheid tussen Uitstaande- en Spiesmelde is te vinden in de bladvorm en in de vruchtvorm (=beursje). Zowel bij het blad als bij de twee kleppen (=steelblaadjes) om de vrucht is er bij beide soorten een spiesvorm met twee opzij gerichte zijslippen. Bij de Spiesmelde zijn de randen van blad en steelblaadjes getand en bij de Uitstaande Melde is dat niet het geval. Ook zijn bij de Uitstaande Melde de zijslippen van het blad wat naar voren gericht. De Gesteelde Melde heeft een hybride weer met de Spiesmelde. Beide vooral op de wadden-vluchtheuvels. Door de lange stelen krijgt de Gesteelde geleidelijk een platte wielvorm met dikke droogtebestendige bladeren als van een vetplant.
Onderscheid met de Ganzenvoeten is te vinden in de bloemen. Ganzenvoeten bloemen zijn meestal tweeslachtig. Bij de Melde soorten zijn de bloemen echter éénslachtig. In de bloemtrosjes staan manlijke en vrouwelijke bloemen verspreid tussen elkaar. Melde is dus wel éénhuizig.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen