dn nieuwe hof kop 202310

Vogelmuur – Stellaria media; Heggenvogelmuur – Stellaria neglecta; Bosmuur – Stellaria nemorum

Vogelmuur is een laag blijvende éénjarige plant die in dikke pakketten groeit en in de Anjerfamilie bij de onderfamilie van de Muur thuishoort.
Lijkt sterk op twee familieleden van vochtige standplaatsen: in Z. Limburg de grotere slanke éénjarige Heggenvogelmuur (bloem 10-14 mm) en de hogere en forsere overblijvende Bosmuur (bloem 20-24 mm).
Een tegenhanger op droge standplaatsen als open zandige bodems, rond boomvoeten en langs trottoirs is de zeer laag blijvende Bleke Vogelmuur (Stellaria pallida). Wordt ook wel Duinvogelmuur genoemd vanwege het voornamelijk in duingebieden voorkomen.

Vogelmuur - Stellaria media 4op3

Bloei

Bijna het hele jaar door met kleine stervormige witte bloempjes.

Leefplek

Heeft voedselrijke wat vochtige grond nodig en is zodoende een lastig bouwland- en tuinonkruid. Groeit ook in plantsoenen en onder straatbomen. Laat zich wel met wortel en al uit de grond trekken. Ook op gestoorde bodems van weide en slootkanten. Ruderale plaatsen dus.

Areaal

Kosmopoliet.

Naam

Onze naam wijst er al op dat dit sappige kruid met oliehoudende zaden geliefd is bij kooivogels. De herkomst van het woord “muur” kan mogelijk gezocht worden in een verbastering van het Latijnse “morsus” dat “beet” betekent. Dit “beet” komt ook voor in “Hünerbiss” en “Hennenbeet” terwijl het Franse “mouron des oiseaux” een exacte vertaling van “vogelmuur” is.
De Latijnse naam “Stellaria” hangt samen met de stervorm van de bloem. Het “media” of “middelste” heeft wel betrekking op een vergelijking met soortgenoten. De kwalificatie “neglecta” is ontstaan omdat de plant als het ware “vergeten” is, terwijl “nemorum” aangeeft dat de plant “uit de bossen” komt.

Vogelmuur - Stellaria media tekeningKenmerk

Bloemen zijn tweeslachtig (bloem 8-10 mm), regelmatig gebouwd en in een vertakt bijscherm staand op kleverig beklierde bloemstengels. Er zijn 5 kelkbladen en meestal 5 diep ingesneden witte kroonbladen, 3 stijlen en 1-10 meeldraden. Doosvruchtje teruggeslagen zaait snel uit. Daardoor groot reproductievermogen. Generaties volgen elkaar in enkele weken op.
Eironde toegespitste bladen tegenoverstaand met lange stelen en meest kruiswijs op de verdikte stengelknopen. De bovenste bladen echter zittend. Stengelleden meest met één rij haren aan één zijde.

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen