Met de Mossen behoort de Klasse van de Levermossen tot de Niet-Vaatplanten (sporenvormers). Er zijn zeker 100 soorten. Het Watervorkje is er één van.
Bloei
De bloei van dit tweehuizige plantje levert weinig vruchten (=sporen) op. De vermeerdering vindt in hoofdzaak plaats door vorming van knoppen met afsplitsing.
Leefplek
Levermosje dat in het water zweeft en tijdelijk droogvallen overleeft. Komt voor in sloten met matig Kroos en Krabbenscheer. Zakt in de wintertijd naar de bodem. Wordt in aquaria gebruikt als zuurstofproducent. Er is ook een donkerder groene landvorm op leemhoudend zand, in drooggevallen sloten en op de oevers, op rottende planten, rotsen en hout.
Areaal
Europa en de wereld.
Naam
De groeiplaats en de vorm van het “Watervorkje” zijn bepalend geweest voor de naam. Het levermosje “Riccia” zou vernoemd zijn naar een Florentijnse edelman P.F. Ricci. Voor de watervorm is daarbij “fluitans” ofwel “drijvend” als soortnaam van toepassing bij het “Gewoon” plantje.
Kenmerk
Het wortelloze Watervorkje is een op het water of onder water drijvend levermos. In de herfst zinkt het naar de bodem. Uit de overwinterende thallustoppen ontwikkelen zich in het voorjaar nieuwe individuen. Het tweehuizig watervorkje vormt zelden sporen. De vermeerdering vindt hoofdzakelijk plaats door knopvorming met afsplitsing.
Het plantje bestaat uit een veelcellig complex van cellen met cellulose celwanden. Ze bevatten chloroplasten voor de fotosynthese.
De 1,2 cm brede bandvormige gevorkte vertakkingen (“thalli”) kunnen ca. 4 cm lang worden. Onder invloed van het zonlicht vormen de zich vertakkende thalli snel groene kusssens en matten. Midden op de groene rugzijde van de thallus bevindt zich een goot met ademopeningen. De buikzijde heeft een centrale ribbel met ter weerszijden paarsrode (anthocyaan) schubben.
Daarnaast zijn er bij de landvorm talloze wortelharen (“rhizoiden”) bedoeld voor de verankering van het plantje. De landvorm is ook donkerder groen en minder duidelijk gevorkt waarbij de thalli tot 1,5 cm breed worden.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen