dn nieuwe hof kop 202310

Wede – Isatis tinctoria

De Wede wordt tot de Kruisbloemfamilie gerekend.

Wede - Isatis tinctoria 4op3

Bloei

In mei komt de Wede-bloei er overdadig bij. Eind juni is het alweer afgelopen.

Leefplek

Langs de rivieren komt de plant nog in het wild voor. Aangevoerd van ver bovenstrooms. Liefst op open droge stenige en kalkhoudende grond. Vroeger werd deze leverancier van het indigo, een blauwe kleurstof, veel gekweekt.

Areaal

Europa en W. Azië. De plant is oorspronkelijk afkomstig uit de Aziatische steppe.

Naam

De blauwe kleurstof, bereid uit gefermenteerd blad, werd gebruikt om wol en linnen stoffen te verven. Met het Middel-Nederlandse “weit” werd deze verfstof aangeduid. De wede kleurstof, ook wel “vitrum” geheten, werd ook door de Romeinen gebruikt om glas (vitrum) te kleuren. De naam “Isatis” bestond al bij de oude Grieken om de Wede aan te duiden. Het betekent zoveel als “glad maker” omdat het toen in gebruik was bij de huidverzorging! De toevoeging “tinctoria” wordt vertaald met “bij het verven behorend”.

Kenmerk

Forse minstens tweejarige grijsgroene planten tot 1 m hoog. Het lancetachtige blad omvat de stengel met een pijlvormige voet. De rozetbladeren daarentegen zijn gesteeld en lepelvormig. De voet van de stengels is vaak bruinrood verkleurd.
De viertallige gele bloempjes zijn maar klein (3-4 mm) en staan in flinke pluimen omhoog gericht. De hauwtjes-vruchten hangen later als platte peertjes met brede rand in trossen naar beneden. Ze worden later bruin en blijven nog lang hangen.

Meer foto’s in foto-album

Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen