De Weegbreezonnebloem en de Hartbladzonnebloem zijn soorten van het geslacht Voorjaarszonnebloem en horen daarmee tot de Composietenfamilie.
Bloei
De bloei van de Weegbreezonnebloem vindt in het voorjaar plaats. De Hartbladzonnebloem wacht bijna tot de zomer.
Leefplek
Op kalkhoudende landgoedbosgrond. Stinzenplanten. Al in de Middeleeuwen aangeplant bij kloosters en kastelen. Later op landgoederen in het binnenduingebied en langs de Vecht. Nog later ook in parken en tuinen. Hier en daar verwilderd.
Areaal
Afkomstig uit bergland van Z.W. en M. Europa.
Naam
De namen “Weegbreezonnebloem” en “Hartbladzonnebloem” verwijzen in gedeelten naar gelijkenis met een andere plant of een plantendeel zoals weegbreeblad. Duidelijk is ook de naam “Voorjaarszonnebloem”.
Bij de wetenschappelijke termen is “plantagineum” de naam voor “weegbree-achtig”. De term “pardalianches” is wat vreemd want het betekende bij Aristoteles al “panterverstikkend” (Grieks: “pardalis = panter en agchein = wurgen”). Mogelijk is de stengelomvattende hartbladvorm daarvoor verantwoordelijk. Daar komt dan nog “Doronicum” bij dat afgeleid is van een Arabisch woord voor een giftige plant.
Kenmerk
Beide soorten worden middelhoog en zijn overblijvend met een uitgebreid vertakt liggende wortelstok met knolvormige verdikkingen aan de uiteinden. Hier groeien nieuwe zelfstandige planten. Eerst worden eironde rozetbladeren met lange stelen gevormd. Dan komen er stengels met eindstandige bloemhoofdjes bestaande uit een halfbolle wat behaarde bloembodem. Deze draagt een rand van goudgele lange vrouwelijke straalbloemen en centraal iets donkerder tweeslachtige buisbloemen. De vele omwindselbladen zijn lancetvormig en aan de rand behaard. Beide typen bloemen brengen zwarte cilindervormige nootjes voort waarvan alleen de binnenste een haarpappus dragen.
Bij de Weegbreezonnebloem is de bloemstengel aan de voet vrijwel onbehaard en zijn de zittende stengelbladeren naar boven toe meer hartvormig. Slechts 1-3 bloemhoofden per stengel.
Bij de wel tot aan de voet behaarde nog langere stengels van de Hartbladzonnebloem staan de bladeren stengelomvattend en komen vaak wel 6 flinke bloemhoofden (tot 6 cm) aan lange zijassen. Houdt van een matig vochtige standplaats in halfschaduw.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen