Deze twee “distels” zijn helemaal geen distel maar horen thuis in de Schermbloemenfamilie.
Bloei
Beider bloei vindt in de zomermaanden plaats.
Leefplek
Van oorsprong groeit de Kruisdistel in het rivierengebied en in het deltaland in zandige klei van ruig grasland en rivierduintjes. Ook in de binnenduinen.
De Blauwe Zee(kruis)distel houdt het op zandige, stenige en rotsige kuststroken. Zelfs in de bebouwde kom aan zee.
Beide soorten staan in tuinen als kweekvorm in diverse gedaanten.
Areaal
De planten komen voor in Z., M. en O. Europa. Ook in N. Afrika.
Naam
De gedaante van de planten heeft geleid tot de misvatting dat het distels zouden zijn. Zelfs de toevoeging “Echte” biedt daarin geen soelaas. De specificatie “Wilde” is duidelijker. Waarom “Kruis” blijft onduidelijk.
De toevoegingen “campestre” (= ”van het veld”) en “maritimum” (= ”van de zeekust”) (Engels: “Sea Holly”) zijn heldere aanduidingen van de voorkeurs groeiplaatsen. De geslachtsnaam “Eryngium” is afkomstig uit het Grieks en verwijst naar genezing van ingewandsstoornissen.
Kenmerk
De planten zijn goed droogtebestendig. De enorm stekelige bladeren aan de bossige vertakkingen en ook als bloemschutbladen zijn bij de Kruisdistel grijsgroen of meer geelgroen van kleur. De bloemen staan in hoofdjes en zijn wit of grijs gekleurd. Bij de Zeedistel is alles blauw/paars van tint.
Deze overblijvende planten met hun diepreikend wortelstelsel zijn meest middelhoog en stijf vertakt. De onderste bladeren zijn leerachtig. Het blad is zittend en in hoofdvorm eirond of hartvormig bij de Kruisdistel. Het blad van de Zeedistel is in drie lobben gespleten. De bladrand is van talloze grote stekels voorzien. De bladnerven zijn lichter gekleurd evenals de bladrand. Al vroeg in het najaar verdorren de planten.
De bloemen staan in een bolvormig scherm dicht opeen. De 5 kelktanden zijn langer dan de kroon. De helmdraden steken buiten de bloem uit en zijn bij de Zeedistel diep blauw. De vrucht is geschubd en valt in twee delen uiteen. Rijke nectar trekt veel insecten aan.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen