Zeepkruid maakt deel uit van de Anjerfamilie en vormt daarin een apart geslacht.
Bloei
Vanaf eind mei komen de eerste bloemen in de overjarige planten. Het zijn avondbloemen, bedoeld om nachtvlinders aan te lokken met hun lichte kleur en zoete geur.
Leefplek
Op zandgrond voelt de voortkruipende wortelstok zich thuis en vormt geleidelijk hele velden. In bermen langs wegen, spoorwegen en rivieren. Komt ook in kweekvorm in tuinen voor.
Areaal
Europa’s gematigde zone. Zeepkruid is vanuit het zuiden afkomstig en met de rivieren mee gekomen.
Naam
De wortelstok bevat een schuim verwekkende stof ‘saponine’ genaamd die de naam “Saponaria” tot gevolg heeft gehad. Het Latijnse “Sapo” voor “Zeep” ligt daaraan ten grondslag. Het gebruik in de geneeskunde zorgde indertijd voor de toevoeging “officinalis” (”uit de apotheek”).
Kenmerk
Uit de wortelstok komen stevige middelhoge stengels omhoog met kruisgewijs ovale spitse bladeren. Het blad heeft 3 of 5 opvallende parallelle nerven.
Aan het einde van de soms vertakte stengels komen de dicht opeen geplaatste roze of meer witte bloemen. Deze zijn welriekend. De vijf vrij smalle kroonbladen hebben als vele anjerachtigen samen een buisvormige voet omsloten door een dito kelk. Deze trechterkroon bevat onderin nectar. De vijf meeldraden steken buiten de bloemkroon uit.
De langwerpige doosvruchten blijven lang aan de stengel zitten. Ze gaan aan de bovenkant open en de zaden worden door de wind er uit geschud.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen