De Zonnebloem is duidelijk een lid van de Composietenfamilie.
Bloei
De bloei is langdurig en begint in juli.
Leefplek
Er is weinig voorkeur. Wel op een zonnige plek en voldoende water. Tuinen, moestuinen en akkers. Hier en daar verwilderd.
Areaal
Vanuit Amerika aangevoerd al in de 16e eeuw heeft de Zonnebloem zich over de hele gematigde en mediterrane zone van de wereld verspreid. Als sierplant in tuinen, als vogelvoer leverancier in moestuinen, als mooiste en grootste hobbyplant, als dieetolieleverancier op de akker, als dieselproducent op de velden. Er zijn inmiddels talloze kweekvarianten.
Naam
De naamgeving van deze plant is zonneklaar. De zonnestand bepaalt de stand van de bloem. De naam “Helianthus” wijst evenzo op de gewoonte van dit geslacht om de “bloem” (Grieks=”anthos”) naar de “zon” (Grieks=”helios”) te richten. De toevoeging “annuus” beduidt dat de plant ondanks zijn enorme wasdom slechts een éénjarig leven beschoren is.
Kenmerk
De holle meest onvertakte stengel staat met een flinke bos wortels stevig in de bodem. De plant wordt diverse meters hoog met hier en daar gesteelde ruwe grote bladeren.
Er is dikwijls maar één enkel enorm bloemhoofd aanwezig. Als een zonneschijf met een stralende dubbele brede gele (of bruine) lintbloemen krans. Zolang de bloei nog niet op gang is gekomen draait het bloemhoofd dagelijks vanuit het oosten met de zon mee (heliotropie). In de nacht draait de bloemknop weer terug naar het oosten dankzij een draaibaar stuk (pulvinus) in de stengel juist onder de knop. Tijdens de bloei blijven de bloeiwijzen op het oosten gericht. De hele schijf hangt vaak wat over. De bloei verloopt vanuit de rand naar het centrum toe. De centrale buisbloemen leveren de bekende zonnepitten. Deze staan in een geometrisch interessant patroon op de iets bolle bloembodem (de Gulden Snede volgens Fibonacci-reeksen in spiralen).
Er is nectar en veel stuifmeel. De pitten leveren bij persing de zo gezonde zonnebloemolie op.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen