De Zuurbes is de enige wilde vertegenwoordiger van de Berberisfamilie in ons land.
Bloei
De bloei van deze struik vindt in mei-juni plaats. Uitbreiding ook veel door wortelschot.
Leefplek
Op zandgronden meest in de Z. Hollandse duinen en op de eilanden. Houdt van wat kalk. Ook in Z. Limburg aanwezig. Daarnaast aangeplant als sierheester. Daarvoor wordt meer de variant Japanse Berberis (B.thunbergii) gebruikt (geen graanroest-schimmel).
Areaal
Europa grotendeels behalve het verre noorden.
Naam
De benaming “Zuurbes” is heel toepasselijk vanwege de zure smaak van de langwerpige rode vruchten.
Oorsprong van de naam “Berberis” is het Arabische woord “berberys” dat “beer” betekent. Later werd dit in de 13e eeuw in het Grieks “berberiss” en gold toen voor deze struik. Daarbij is dan het Latijnse “vulgaris” duidelijk “die van het volk, de gewone”.
Kenmerk
Middelhoge overblijvende houtige sterk vertakte struik. Nieuwe geelachtige geribde takken staan rechtop. Het hout is geel gekleurd. De oude grijze takken hangen boogvormig over. Er zijn scherpe doorns (=vervormde bladeren) met vaak drie punten. De spatelvormige bladeren staan hiernaast aan de takken met korte stelen in kleine bosjes bijeen. Het blad heeft een iets getande rand. De Japanse heeft een gladde bladrand.
In de bladdoornoksels komen trosjes (3-5 cm) heldergele bloemen te hangen. De muf geurende bloemen ontluiken vrijwel gelijktijdig.
De topbloem van het trosje bestaat uit 5 kransen bloembladen. De buitenste zijn groenachtig. De andere bloemen bestaan uit 3 kransen bloembladen. Er is een nectarklier aan de bloembladvoet. Bij ieder van de 6 binnenste bloembladen is een meeldraad.
Er is 1 stamper met stempel. Het vruchtbeginsel is bovenstandig. Later worden de oranjerode ovale tweezadige vruchten gevormd. De stempel vormt dan daarop een neusje. Vogels zoals lijsters maar ook jammakers zijn er gek op. Gastplant net als de meidoorn van een bedreigende graanroest-schimmel.
Voor een lijst van alle tot nu toe verschenen plantbeschrijvingen:
Overzicht Nederlandse namen
Overzicht wetenschappelijke namen